लालबन्दी । चिसो बढ्न थालेसँगै सिरक डस्ना बनाउने धुनियाँ (तराईको भाषामा)हरुको ब्यस्तता बढ्न थालेको छ । जाडोमा सिरक डस्नाको खपत बढि हुने भएकाले उनिहरुको ब्यस्तता बढेको हो ।
सहर बजारमा थान कपडा बेच्ने र कपडाको होलसेल पसल गर्नेहरुले अहिले सिरक डस्ना सिउनेहरुलाई सिरक डस्ना बनाउने काममा मात्रै लगाई रहेका छन । सिरक डस्नाको ब्यापारबाट राम्रो फाईदा हुने भएपछि ब्यापारिहरुले निश्चित ज्याला दिएर उनिहरुलाई सिरक डस्ना सिउन लगाईरहेका हुन ।
सर्लाहीको लालबन्दी बजारमा सिरक डस्ना बनाउँदै गरेका मकबुल मन्सुर बिगत १७ बर्षदेखि निरन्तर सोहि पेशामा हुनुहुन्छ । उहाँले अहिले एउटा सिरक वा डस्ना सिलाएबापत एक सय रुपैँया पाउँदै आउनुभएको छ । उहाँले दैनिक एक हजार देखि दुई हजार पाँच सयसम्म कमाउने गर्नुभएको छ । हरिपुर ५ लक्ष्मिपुरका ५४ बर्षका मन्सुर आफुले सिरक डस्ना बनाएरै पक्कि घर बनाएको र १४ जनाको परिवार पालेको बताउनुहुन्छ ।
आफु सिरक डसना सिलाउने पेशाबाट सन्तुष्ट रहेको बताउने मन्सुरको नाति र एक छोरालाई पनि सोहि पेसामा लागेका छन । मन्सुर भन्नुहुँन्छ ‘नपढेपछि अरु कुनै जागीर पाँईदैन, ब्यवसाय गर्न पँुजि छैन ।’ उहाँका दुई छोरा र १८ बर्षका नाति जमिर मन्सुरसम्मले पढेका छैनन् । कार्तिक महिनादेखि फागुनसम्म सिरक डस्ना सिउन ब्यस्त हुने मन्सुर लगाएतका धुनियाँहरु अरु समयमा भने सिरक डस्ना, सिरानी, खोल लगाएतका रेडिमेड कपडाहरु सिलाउन ब्यस्त हुन्छन । कतिपय भने अन्य पेशामा लाग्ने गरेका छन ।
सिरक डस्नाकै लहरमा सिरानि बनाईरहेका २२ बर्षिय नाजिर मन्सुरको गुनासो भने फरक छ । उनि भन्छन् ‘चुनाव आको छ, यो बेलामा सबैजना आउँछन र नमस्कार गर्दै बेरोजगारलाई रोजगारीको ब्यवस्था गर्छौं भन्छन तर जितेपछि उनिहरुलाई देख्न समेत मुस्किल पर्छ ।’
यता पछिल्लो समय गाउँ गाउँमा पुग्ने कपडा पेल्ने मेसिनले आफुहरुलाई समस्यामा पारेको धुनियाँहरुको दुःखेसो छ । गाउँघरमा पुग्ने मेसिनले पुराना कपडाहरु पेल्ने र सिरक डस्ना, सिरानी लगाएतका आवश्यक बिस्ताराका समान बनाउने गरेका छन । जस्ले गर्दा आफुहरुको सिरक डस्ना बनाउने पेशा नै खतरामा परेको डुमडुमे मन्दिर छेउमा डसना बनाउँदै गरेका धुनियाँले बताए ।
